MATEJSKI BROD

Nalazi se severoistočno od Novog Bečeja, na samoj obali pekadašnjeg rečnog korita Malog Begeja. Na Matejskom Brodu prati se kontinuitet prerastanja iz naselja starčevačke u ranovinčansku kulturu, iznad koje se formiralo stanište pozne protopogiske i potiske kulture.

Najveći značaj lokaliteta predstavl>aju etape izgradnje nadzemnih objekata. Otkrivene su neolitske kuće pravougaonog oblika, izgrađene od masivnih greda, sa podnicom i potpatosnicom. Imale su uglavnom po dve prostorije i, verovatno, dvoslivni krov. Ostaci zidova i podova pokazuju da su oblice i talpe bile oblepljene ilovačom, a koristile su se kao osnovii materijal za izgradnju. Ovde nisu otkriveni tragovi rovova ili jama u koje su stavljani potporni ili noseći stubovi, kao što je slučaj u naseljima vinčanske kulture.

Na osnovu importa vinčansko-pločničke keramike nađene u jednoj kući, mlađi stambeni horizont u Matejskom Brodu mogao bi da se datuje u razvijenu vinčansko-pločničku fazu. Ornamentika na sudovima je gipična za potisku kulturu. Zastupljeni su urezani uglasti i motivi meandra. Sedeća figura sa sudom u ruci, koja predstavlja zemljoradničko božanstvo, pripada grupi retkih neolitskih idola. Prva sistematska istraživanja obavljena su u periodu 1949-1952, a nastavljena od 1962. godine.